Zimowe obowiązki. Właściciele posesji, w tym także współwłaściciele, użytkownicy wieczyści, osoby zarządzające lub użytkujące nieruchomość, mają obowiązek dbać o czystość i porządek na chodnikach przed budynkiem. Dotyczy to wszystkich budynków bez względu na ich przeznaczenie i sposób użytkowania.
Kwestię tę reguluje art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 1996 Nr 132 poz. 622 z późn. zm.), który stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości. Właściciele nieruchomości są zobowiązani do usuwania z chodników przed swoim domem wszelkich zanieczyszczeń i śmieci, a także błota, śniegu i lodu.
Niebezpieczne dla przechodniów mogą okazać się również zwisające z dachów sople lodu, które właściciel musi usuwać, aby nie stanowiły zagrożenia. Jeżeli jednak pomiędzy granicą posesji a chodnikiem znajduje się trawnik lub pas miejskiej zieleni, sprzątanie go nie należy do obowiązków właściciela posesji. Właściciel nieruchomości nie musi również sprzątać chodnika, na którym dopuszczony jest płatny postój lub parkowanie samochodów.
Obowiązek sprzątania błota, śniegu, lodu oraz innych zanieczyszczeń sprowadza się do usunięcia ich na brzeg chodnika tak, aby nie przeszkadzały przechodniom. Ich wywóz należy do obowiązków zarządcy drogi. Właściciele nieruchomości mogą sami wybrać środki, jakie będą stosować do usuwania zanieczyszczeń. Dokonując wyboru, powinni wziąć pod uwagę temperaturę powietrza i stan nawierzchni. Przy czym zabronione jest rozrzucanie soli na trawnikach.
Do zimowych obowiązków właścicieli nieruchomości należy także usuwanie śniegu z dachu budynku. Zgodnie z art. 61 pkt 2 ustawy z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. 1994 Nr 89 poz. 414 ze zm.) właściciel lub zarządca jest zobowiązany do zapewnienia bezpiecznego użytkowania obiektu budowlanego w razie wystąpienia zdarzeń mogących mieć wpływ na uszkodzenie obiektu, które mogą spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska takich jak m.in. intensywne opady atmosferyczne.
Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Właściciele nieruchomości ponoszą odpowiedzialność w przypadku, gdy nie zapewnili bezpiecznego użytkowania obiektu w sytuacji intensywnych opadów atmosferycznych, które mogły mieć wpływ na uszkodzenie budynku.
Odpowiedzialność właścicieli nieruchomości przewiduje Kodeks wykroczeń w art. 117 § 1, który stanowi, że osoba mająca obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonująca tego obowiązku podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany. Ponadto, jeżeli śnieg zalega także na dachu, a z budynku zwisają sople, Straż Miejska może wystawić dodatkowy mandat w wysokości od 20 zł do 5.000 zł.
Właściciele nieruchomości będą odpowiedzialni również za skutki wypadków, spowodowanych nieuprzątniętym chodnikiem albo zwisającymi z dachu soplami lodu. W przypadku, gdy przechodzień złamie nogę na oblodzonym chodniku, odpowiedzialność za to poniesie właściciel posesji, na którym spoczywa obowiązek uprzątania danego odcinka. Oprócz odszkodowania, poszkodowana osoba może żądać od właściciela nieruchomości zwrotu kosztów leczenia, a nawet renty w razie utraty zdrowia lub kalectwa.
Jeżeli właściciel dobrowolnie nie wypłaci odszkodowania, poszkodowany będzie zmuszony dochodzić roszczeń przed sądem. Może to być kłopotliwe, ponieważ przepisy nie regulują, w jakim czasie po rozpoczęciu opadów właściciel nieruchomości musi odśnieżyć i usunąć oblodzenie.
Czy jeżeli śnieg zaczął padać w nocy to właściciel musi od razu wyjść i zacząć odśnieżać, czy może poczekać do rana albo do momentu, aż śnieg przestanie padać? Rolą sądu będzie ustalenie czy właściciel nieruchomości dopuścił się zaniedbania podczas odśnieżania. Jeżeli do takie zaniedbania nie doszło właściciel nieruchomości zostanie zwolniony od odpowiedzialności.
Anna Rodek-Kotynia
Radca prawny
