Świeżych warzyw i owoców mamy teraz mnóstwo. Są w najlepszych cenach. Zamrażajcie więc co się da, bo takie domowe mrożonki pochodzą z pewnego, doskonale znanego nam źródła, a w okresie późniejszym pozwolą na zaoszczędzenie paru groszy. W mrożonkach, które sami przygotujemy, nie ma chemicznych dodatków i konserwantów, są więc bezpieczne nawet dla dzieci.
Dzięki zamrożeniu, w temperaturze najlepiej poniżej -18ºC, nie działają bakterie i enzymy powodujące psucie się warzyw i owoców. Mają one wszystkie właściwości dietetyczne świeżych produktów, bo niska temperatura sprawia, że składniki odżywcze, takie jak witaminy, składniki mineralne, białka i tłuszcze – tracone są w minimalnym stopniu. Proces mrożenia nie narusza struktury białek, zazwyczaj nie zmienia walorów smakowych i koloru produktów.
Jak zamrażać?
Zamrażać można prawie wszystko, oprócz sałaty, rzodkiewki, cebuli i czosnku. Wybierać należy tylko świeże, zdrowe, nieuszkodzone i w pełni dojrzałe warzywa i owoce. Przed zamrożeniem warzywa i owoce należy dokładnie umyć i osuszyć. Drobne owoce. Grzyby czy zioła można mrozić rozsypane luzem na tackach, wówczas zachowują kształt i nie są posklejane. Po stwardnieniu przesypuje się je do woreczków lub innych pojemników i szczelnie zamyka.
Ważna jest szybkość zamrażania. Im szybsza, tym lepsza ich jakość mrożonek. Przy powolnym zamrażaniu powstają duże kryształki lodu rozrywające błony komórkowe tkanek owoców czy warzyw, co powoduje wyciekanie soku podczas rozmrażania. Dlatego najlepiej przed zamrożeniem dobrze jest przygotowane już warzywa i owoce włożyć do lodówki, aby je najpierw dobrze schłodzić.
Co blanszować przed mrożeniem?
Aby zachować kolor i konsystencję warzyw i owoców podczas mrożenia, niektóre z nich poddaje się przedtem blanszowaniu (może być także na parze). Polega ono na obgotowaniu produktu przez kilka minut we wrzątku (najlepiej na sitku), a następnie zaraz po wyjęciu schłodzenie w lodowatej wodzie przez około 5 minut.
Przed zamrożeniem blanszujemy: cząstki jabłek i gruszek, groszek i bób, grzyby (we wrzątku z dodatkiem soku z cytryną dla zachowania koloru), paprykę (krojoną w paski lub kostkę), marchewkę, kalafior, brokuły, szparagi, fasolkę szparagową, włoszczyznę, brukselkę, buraczki (mrozić ugotowane do miękkości), szczaw, szpinak, kukurydzę (obrać kolby i zamrozić ziarno). Czas blanszowania liczyć od momentu, gdy woda po włożeniu sitka z warzywami ponownie zawrze. Marchew, pietruszkę, seler i buraki podobnie (lub pokrojone w kostkę, słupki albo plastry) wrzucić do wrzącej wody i obgotować od 2 do 4 minut. Przelać zimną wodą, starannie wysuszyć, przełożyć do pojemników i zamrażać. Pamiętajmy, że jeśli jednak warzywa i owoce będą przetrzymywane nie dłużej niż 2 tygodnie, blanszowanie nie jest konieczne.
Co jeszcze można zamrażać?
Natkę, koperek oraz zioła wszelkie należy umyć, wysuszyć i posiekać. Przełożyć do małych pojemników, dokładnie ubić i szczelnie zamknąć, po zamrożeniu wyskrobujemy je łyżeczką bezpośrednio do potraw. Por można mrozić w całości lub w plastrach.
Drobne owoce jagodowe: truskawki, agrest poziomki, maliny, jeżyny, porzeczki i czarne jagody przebrać, oczyścić z szypułek, umyć i dokładnie osuszyć. Włożyć do torebek lub pojemników i szczelnie zamknąć. Owoce tuż przed zamrożeniem można posypać cukrem biorąc 25 dag cukru na 1 kg owoców. Śliwki, brzoskwinie, morele przeciąć na pół i usunąć z nich pestki, a wiśnie i czereśnie wydrylować.
Trzeba pilnować terminów.
Zapakowane produkty najlepiej zamrażać wg wskazówek producenta naszych zamrażarek – wielkość i liczba porcji zależy od jej pojemności i najczęściej wynosi ona 8-12 kg na dobę. Zamrażarka będzie pracowała sprawniej, gdy produkty ułożone będą w niej ciasno obok siebie.
Czas przechowywania mrożonek w zamrażalniku domowej lodówki jest różny. W małych lodówkach, gdzie temperatura w zamrażalniku nie spada poniżej -6ºC mrożonki można przechowywać do tygodnia. W dużych lodówkach i zamrażarkach truskawki, poziomki, maliny, jeżyny, czarne jagody, śliwki, morele, brzoskwinie, wiśnie oraz musy i pulpy owocowe można przechowywać 8-12 miesięcy, a owoce przesypane cukrem do 18 miesięcy. Kalafior, kalarepę, kapustę cukrową, włoską i czerwoną, brukselkę, szczaw, szpinak, groszek zielony, fasolkę szparagową i warzywa korzeniowe 9-12 miesięcy. Paprykę, ogórki, pomidory, koperek i natkę do 6 miesięcy. Oczywiście, jeśli temperatura przechowywania jest niższa np. -25ºC, -30ºC, czas przechowywania mrożonek się wydłuża.
Należy pamiętać, aby nigdy nie zamrażać produktów gorących ani ciepłych. Produktów, które raz zostały odmrożone, nigdy nie zamrażać ponownie z uwagi na zagrożenie zatruciem.